Schopenhauer

Artur Schopenhauer urodził się jako syn zamożnego kupca i literatki. W młodości studiował na kilku krajowych i zagranicznych uniwersytetach (Heidelberg, Piza) oraz prowadził życie "bon-vivanta" sporo podróżując turystycznie po całej Europie. Jego nastawienie do życia zmieniła dopiero wyprawa do Indii gdzie zafascynował go buddyzm. Został habilitowany w Berlinie w 1820 r. Po tym doświadczeniu osiadł we Frankfurcie nad Menem gdzie opublikował książkę, która jest jednocześnie jego najważniejszym dziełem filozoficznym (Świat jako wola i wyobrażenie - 1819). Dziełem tym zwrócił na siebie uwagę niemieckiego środowiska filozofów na skutek czego zaproponowano mu stanowisko privatdocenta na uniwersytecie w Berlinie. Jego pobyt w Berlinie skończył się jednak porażką, na skutek bojkotu jego wykładów przez zwolenników Hegla, który w tym samym czasie zdobywał coraz większą popularność. W końcu, zniechęcony wrócił do Frankfurtu gdzie pędził żywot odludka, żyjąc z majątku odziedziczonego po ojcu.



Schopenhauer będący pod silnym wpływem buddyzmu, doszedł do wniosku, że ludzie mają bezpośredni dostęp do jednego rodzaju bytu rzeczywistego - mianowicie do własnego wnętrza. Nie chodziło mu jednak o umysł, lecz do najbardziej pierwotnych odczuć i emocji. Popędy te (i co za tym idzie także wola) mają jednak charakter zupełnie irracjonalny i często obracają się przeciw nam. Schopenhauer twierdził, że w tej sytuacji jedynym racjonalnym działaniem jest więc zagłębienie się w sobie, przeanalizowanie własnych popędów, zapanowanie nad nimi i w ten sposób "przekroczenie siebie" i pełne przejęcie kontroli nad własną wolą.

Z tych rozważań wynikła też etyka Schopenhauera, która jest praktycznie sformułowaną w europejskich kategoriach filozoficznych etyką współczucia, wyrzeczenia i przekroczenia siebie, znaną od setek lat w obrębie buddyzmu.

Poglądy etyczne Sceptyków

Sceptycy to filozofowie greccy, później również rzymscy negujący możliwość poznania rzeczywistości. Twórcą tego kierunku filozoficznego był Pyrron z Elidy. Dla Pyrrona najważniejsze są zagadnienia etyczne– widać silny wpływ poglądów wschodnich mędrców. Celem życia ludzkiego jest osiągnięcie szczęścia rozumianego jako spokój i niewrażliwość na troski. Ponieważ źródłem niepokoju są przekonania, należy wyzbyć się ich jak i wszelkich twierdzeń. Nie jest to łatwe i sprostać temu może jedynie jednostka wybitna.

Zasady sceptycyzmu :

Wstrzymanie się od sądu, bo wszystkie sądy mają tę samą wartość, są tak samo prawdziwe.

Spokój duszy (ataraksja) - wszelki niepokój wynika z dążenia do poznania i oceny rzeczy, ataraksję można osiągnąć będąc obojętnym.

Wstrzymanie się od działania - czym więc się kierować w życiu? - koniecznością biologicznego przeżycia, obyczajem środowiska, w którym się żyje, wyuczonymi technikami.

Nie istnieje kryterium prawdy, istnieją tylko prawdopodobieństwa. Wątpić we wszystko oto dewiza sceptyków.

Daleka jestem jednak od bycia wyznawcą zasady wątpienia we wszystko, bo byłoby to dla mnie zaprzeczenie mojej tożsamości religijnej. Jako chrześcijanka rzymsko-katolicka taki pewnik i prawdę niepodważalną przyjmuje istnienie jednego Boga a jako sceptyczka musiałabym ten pewnik odrzucić.

Jak wiadomo w czasach rozwoju chrześcijaństwa publicznie wyklęto epikureizm i samego Epikura, który także był sceptykiem, a jego dzieła systematycznie niszczono, jako siejące zgorszenie moralne i ateizm. Epikureizm był jako system etyczny z gruntu hedonistyczny (gr. hedone - przyjemność) , tj. zakładał, że dobro równa się przyjemności i dlatego życie szczęśliwe to życie, w którym suma doznanych przyjemności jest większa niż suma cierpienia.

Dla mnie dobro to nie zawsze jest tylko przyjemność, bo czy ciężka praca lub poświęcenie dla czegoś lub kogoś nie jest dobrem?